ที่มาของภาพ, Getty Images

คำบรรยายภาพ,

กาสิโนถูกกฎหมายไทย เป็นไปได้แค่ไหน ?

สภาผู้แทนราษฎรเตรียมพิจารณาการเปิดสถานบันเทิงแบบครบวงจร หรือ Entertainment Complex ซึ่งรวมถึงบ่อนกาสิโนถูกกฎหมาย ภายหลังคณะกรรมาธิการฯ ดำเนินการศึกษามานานกว่า 1 ปี แต่สิ่งที่สังคมตั้งคำถาม คือ สมควรหรือไม่ที่จะทำให้การพนันออนไลน์ถูกฎหมาย

วันที่ 12 ม.ค. 2566 สภาผู้แทนราษฎร มีวาระพิจารณาผลการศึกษาของ กมธ.วิสามัญพิจารณาศึกษาการเปิดสถานบันเทิงแบบครบวงจร ซึ่งรวมถึงบ่อนกาสิโนถูกกฎหมายด้วย ด้วยเป้าประสงค์หารายได้จากการท่องเที่ยวเข้าประเทศไทย ในช่วงฟื้นฟูเศรษฐกิจจากการระบาดของโควิด หลัง กมธ. ดำเนินการศึกษามานานตั้งแต่ปี 2564 รวมระยะเวลากว่า 1 ปี

เนื้อหาของรายงานผลการศึกษาที่ได้รับการเปิดเผย กมธ. ระบุว่า หากสร้างสถานบันเทิงแบบครบวงจรในไทย ควรมีขนาดใหญ่กว่าสิงคโปร์ และเป็นการลงทุนร่วมกันระหว่างภาครัฐและเอกชน พร้อมยึดถือแนวทางการบริหารจัดการแบบเขตบริหารพิเศษมาเก๊า และสิงคโปร์

ไม่เพียงแต่กาสิโนถูกกฎหมายแบบกายภาพ หรือออฟไลน์ ภายในสถานบันเทิงแบบครบวงจร แต่ กมธ. ยังเสนอว่าให้มีการพนันถูกกฎหมายในรูปแบบออนไลน์ด้วย จำนวน 8 รูปแบบด้วยกัน ดังนี้

  • กาสิโนออนไลน์ที่เป็นเกมพนันรูปแบบต่าง ๆ
  • การพนันที่ใช้การขึ้นลงของตลาดหุ้น สกุลเงิน
  • พนันกีฬาออนไลน์ เช่น กีฬาสากล กีฬาพื้นบ้าน แข่งม้า
  • การพนันอิงเหตุการณ์จริง เช่น ผลการเลือกตั้ง
  • บิงโกออนไลน์
  • การเสี่ยงโชคออนไลน์ ผลการออกสลากกินแบ่งทั้งไทยและต่างประเทศ
  • เว็บไซต์เกมที่ต้องใช้ทักษะ เช่น เกมต่อสู้ออนไลน์ E-Sport
  • เว็บไซต์เพื่อการฝึกฝน เช่น เกมบาคาร่า เกมม้าแข่งที่ใช้เหรียญของเกม (Token) แทงพนัน อาจต้องเติมเงินหรือให้ฟรี เมื่อมีความชำนาญจึงไปเล่นกาสิโนออนไลน์ต่อไป

ที่มาของภาพ, BBC Thai

คำบรรยายภาพ,

สภาฯ จะพิจารณารายงาน กมธ. ว่าด้วยการเปิดสถานบันเทิงครบวงจรวันที่ 12 ม.ค.

“เราต้องพูดความจริงว่า พนันออนไลน์ในไทยมีไหม” บุญลือ ประเสริฐโสภา รองประธาน กมธ. วิสามัญพิจารณาศึกษาการเปิดสถานบันเทิงแบบครบวงจรให้สัมภาษณ์ในรายการ “เจาะลึกทั่วไทยอินไซด์ไทยแลนด์”

“พนันออนไลน์มีจริงในประเทศไทยนี้ แต่เราไม่สามารถเก็บภาษี หรือนำใต้โต๊ะเหล่านี้ขึ้นโต๊ะ เพื่อเสียภาษีให้ประเทศของเรา”

อย่างไรก็ดี มูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน รวมถึงมูลนิธิสื่อเพื่อสุขภาวะ (มสส.) และโครงการเครือข่ายเยาวชนลดปัจจัยเสี่ยงทางสังคม เคยจัดประชุม “เจาะรายงานเอ็นเตอร์เทนเมนท์คอมเพล็กซ์” ว่าคุ้มค่าจริงหรือไม่ โดยมองว่า สภาผู้แทนราษฎรขาดความรอบด้าน และดำเนินการในเรื่องนี้ “เหมือนตั้งธงจะเปิดกาสิโน” และเสี่ยงกลายเป็น “แหล่งฟอกเงินทุจริต” ได้

กาสิโน (ถูกกฎหมาย) ไทยจะมีหน้าตาอย่างไร

กมธ. วิสามัญพิจารณาศึกษาการเปิดสถานบันเทิงแบบครบวงจร สภาผู้แทนราษฎร สนับสนุนการตั้งสถานบันเทิงแบบครบวงจร ระบุในรายงานถึงสถานที่ก่อสร้างที่จะเสนอต่อสภาฯ มี 3 พื้นที่ด้วยกัน คือ

  • กรุงเทพมหานครและเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (อีอีซี) ในรัศมีไม่เกิน 100 กิโลเมตร จากสนามบินดอนเมือง สุวรรภูมิ และอู่ตะเภา
  • จังหวัดท่องเที่ยวหลัก 22 จังหวัด
  • จังหวัดชายแดนที่มีพื้นที่ด่านตรวจคนเข้าเมือง หากเป็นภาคใต้ควรสร้างที่ ภูเก็ต พังงา กระบี่ ภาคเหนือ เช่น เชียงใหม่ เชียงราย พะเยา ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น อุดรธานี ขอนแก่น อุบลราชธานี หนองคาย

ที่มาของภาพ, EPA

คำบรรยายภาพ,

กาสิโนในมาเก๊า

ภายในสถานบันเทิงแบบครบวงจร ไม่ได้มีเพียงแค่กาสิโนถูกกฎหมายเท่านั้น แต่จะเป็นศูนย์รวมความบันเทิงหลากหลายรูปแบบ โดยรองประธาน กมธ. วิสามัญพิจารณาศึกษาการเปิดสถานบันเทิงแบบครบวงจร ยกตัวอย่างว่า “ต้องใหญ่กว่าศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิต์” ส่วนรายละเอียดเชิงลึกนั้น ต้องนำมาหารือกันต่อไป

กมธ. วิสามัญพิจารณาศึกษาการเปิดสถานบันเทิงแบบครบวงจร ยังได้สำรวจความคิดเห็นของประชาชน โดยวิทยาลัยการเมืองการปกครอง มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา พบว่า ประชาชน 80.67% สนับสนุนให้เปิดสถานบันเทิงแบบครบวงจรในประเทศไทย และ 36.38% สนับสนุนให้มีกาสิโนถูกกฎหมาย ขณะที่ 56.13% มองว่า กทม. และจังหวัดอีอีซี เป็นพื้นที่เหมาะสมที่สุดในการสร้างสถานบันเทิงครบวงจร

ส่วนเงื่อนไขการเข้าใช้บริการกาสิโนถูกกฎหมายนั้น จะเปิดให้ทั้งชาวต่างประเทศและคนไทย โดยถ้าเป็นคนไทยจะต้องแสดงบัตรประจำตัวประชาชน มีอายุ 21 ปีขึ้นไป และต้องแสดงสถานะการเงินย้อนหลัง 6 เดือน รวมถึงมีเงินหมุนเวียนในบัญชีไม่ต่ำกว่า 5 แสนบาท และต้องเสียค่าธรรมเนียมการเข้าไปใช้บริการ

พนันออนไลน์ถูกกฎหมาย ?

เนื้อหาในรายงานของ กมธ. ที่กำลังเป็นที่พูดถึงคือ การเสนอให้บ่อนกาสิโนถูกกฎหมายทั้งแบบออฟไลน์และออนไลน์ ผ่านการจัดทำร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) อนุญาตให้การพนันออนไลน์ หรือธุรกิจเกมมิง ดำเนินการได้โดยชอบด้วยกฎหมาย พร้อมให้กระทรวงมหาดไทยแก้ไขเพิ่มเติม พ.ร.บ. การพนัน พ.ศ. 2478 บังคับใช้ครอบคลุมถึงการควบคุมพนันออนไลน์ และวางกำหนดโทษที่เหมาะสม ตลอดจนกำหนดอัตราการจัดเก็บรายได้และภาษี

“ถ้าทุกอย่างเปิดถูกต้องตามกฎหมาย ทุกอย่างมันควบคุมได้หมด… ที่ผ่านมาควบคุมไม่ได้ เพราะเจ้าหน้าที่ทำงานหรือเปล่าครับ” นายบุญลือ ตอบคำถามว่าจะควบคุมพนันออนไลน์ได้ไหม หากทำให้ถูกกฎหมาย

ท้ายสุด “เราต้องไม่ทำให้เกิดความเสียหายต่อสังคม เพราะเราเมืองไทยนับถือศาสนาพุทธ ก็ต้องทำอะไรให้ถูกกฎหมายและอยู่ในกรอบ ”

แต่ นายธนากร คมกฤส เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน แสดงความเห็นในเวทีเสวนาที่จัดขึ้นเมื่อปลายปี 2565 ว่า การทำให้พนันออนไลน์ถูกกฎหมาย “เป็นเรื่องอันตราย” และประเทศอื่นที่พนันถูกกฎหมายในภูมิภาคอาเซียน ส่วนใหญ่ก็ไม่ทำให้พนันออนไลน์ถูกกฎหมาย ยกเว้น ฟิลิปปินส์

นายธนากร ยังตั้งคำถามว่า ข้อเสนอเหล่านี้ของ กมธ. จะนำไปสู่การปลดล็อกตั้งกาสิโนเสรีหรือไม่ รวมถึงยังไม่พิจารณาถึงผลกระทบต่อสังคมอย่างรอบด้าน

ที่มาของภาพ, Reuters

คำบรรยายภาพ,

“ถ้าทุกอย่างเปิดถูกต้องตามกฎหมาย ทุกอย่างมันควบคุมได้หมด” นายบุญลือ

“รายงานนี้เป็นการศึกษาเพียงด้านเดียวจะเปิดให้ได้ตามธงที่ตั้งไว้ ขาดความรอบด้านถึงผลดีผลเสียทำการบ้านได้ไม่ครบยังไม่เพียงพอต่อการตัดสินใจว่าสังคมไทยควรมีกาสิโนถูกกฎหมายได้แล้ว”

ด้านศาสตราจารย์พิเศษ วิชา มหาคุณ คณบดีคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ซึ่งเป็นอดีตกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) มองว่า การเปิดเสรีการพนันต้องมีการหารือให้มากกว่านี้ และต้องถ่วงดุลให้ดีระหว่างเศรษฐกิจและผลกระทบต่อสังคม ปัญหาอาชญากรรม ปัญหาครอบครัว เป็นต้น

อย่างไรก็ดี ปัญหาที่ ศาสตราจารย์พิเศษ วิชา แสดงความกังวล คือการให้สถานพนันถูกกฎหมายเป็นแหล่งฟอกเงิน เพราะหากอนุมัติ พ.ร.บ. ออกมา แต่ขาดกฎหมายควบคุมดูแล อาจกลายเป็นช่องทางใหม่สู่การฟอกเงิน การโยกย้ายถ่ายโอนเงิน การทุจริต และการฉ้อโกง ซึ่งเป็นเรื่องยากที่จะตรวจสอบ

“ความจริงประเทศไทยมีรายได้จากการท่องเที่ยวที่ได้เปรียบอยู่แล้วควรอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมมีธรรมชาติที่สวยงามทั้งภูเขา ทะเล นักท่องเที่ยวที่มีรายได้สูงก็ชอบมาเที่ยวกระบี่ ภูเก็ต เราควรจะดูแลสถานที่ท่องเที่ยวเหล่านี้ให้สวยงามดีกว่าไม่ต้องไปพึ่งพา คาสิโน และ Entertainment Complex หรอก”

ที่มาการพิจารณาบ่อนถูกกฎหมาย

เมื่อวันที่ 2 ธ.ค. 2564 ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรมีมติ 310 ต่อ 9 ให้ตั้งคณะกรรมาธิการ (กมธ.) วิสามัญพิจารณาศึกษาการเปิดสถานบันเทิงแบบครบวงจร (Entertainment Complex) บ่อนพนัน และการจัดระเบียบการพนันรูปแบบต่าง ๆ เพื่อหาแหล่งรายได้ใหม่จากนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติเข้าประเทศ

ข้อเสนอทั้งหมดจะถูกนำไปพิจารณาร่วมกันในชั้น กมธ. ซึ่งมีจำนวน 60 คน โดยมาจากสัดส่วนคณะรัฐมนตรี (ครม.) 15 คน และพรรคการเมืองต่าง ๆ 45 คน ใช้เวลาแปรญัตติ 90 วัน

รายชื่อ กมธ. อาทิ นายชัชวาลล์ คงอุดม หรือที่รู้จักในชื่อ “ชัช เตาปูน” ส.ส.บัญชีรายชื่อ หัวหน้าพรรคพลังท้องถิ่นไท ซึ่งขณะนี้อยู่พรรครวมไทยสร้างชาติ (รทสช.) นายมงคลกิตติ์ สุขสินธารานนท์ ส.ส. บัญชีรายชื่อ หัวหน้าพรรคไทยศรีวิไลย์ นายสิระ เจนจาคะ ส.ส. กทม. พรรคพลังประชารัฐ นายไผ่ ลิกค์ ส.ส. กำแพงเพชร พรรคพลังประชารัฐ นายชาดา ไทยเศรษฐ์ ส.ส. อุทัยธานี พรรคภูมิใจไทย

ที่มาของภาพ, ฝ่ายประชาสัมพันธ์ รัฐสภา

คำบรรยายภาพ,

นายพิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน อยากให้คนไทยมองการพนันเป็นเรื่องปกติ

“อยากให้คนไทยเห็นการพนันเป็นเรื่องปกติ เพราะทุกคนก็เล่นหวย ซื้อหวย ชนไก่ ชนวัว คือการพนันอยู่กับชีวิตมนุษย์ทุกคน มาถึง พ.ศ. นี้อยากจะให้ประเทศไทยได้ยอมรับความจริงว่าเราจำเป็นต้องหาเงินเข้าประเทศด้วยเมกะโปรเจกต์ ไม่ใช่ว่าจะเปิดบ่อน แต่เราจะเปิดเอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์” นายพิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน ส.ส. เชียงราย พรรคเพื่อไทย กล่าวเมื่อวันที่ 2 ธ.ค. 2564

เหตุผลหลักที่ปรากฏในญัตติ และคำชี้แจงจากของบรรดาผู้แทนราษฎร-ผู้ชงข้อเสนอตั้ง กมธ. วิสามัญศึกษาการตั้งกาสิโนและเอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ สรุปสาระสำคัญได้ ดังนี้

  • รายได้หลักของประเทศมาจากการเก็บภาษีประชาชนปีละ 2.7 ล้านล้านบาท ทว่านับจากการเกิดแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 รายได้ของประเทศหดหายไป ทั้งจากการเก็บภาษีได้น้อยลง และรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติที่หายไป
  • หากมีเอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ จะเป็นแหล่งรายได้ใหม่จากกลุ่มนักท่องเที่ยวและนักแสวงโชคชาวต่างชาติโดยที่ภาครัฐไม่ต้องลงทุน สร้างรายได้ให้แก่ประเทศปีละ 4 ล้านล้านบาท
  • นักธุรกิจชาวไทยและชาวต่างชาติที่พร้อมลงทุน และมีประสบการณ์ในการดำเนินสถานบันเทิงครบวงจรระดับโลก เช่น กาสิโน สวนสนุก สนามแข่งรถสูตร 1 โรงแรมระดับโลก ห้างสรรพสินค้า ร้านอาหาร สนามกอล์ฟ สนามฟุตบอลโลก สนามกีฬาโอลิมปิกส์ ฯลฯ ที่พร้อมเข้ามาลงทุน จะนำมาสู่การจ้างงานหลายด้าน อันจะเป็นผลต่อต่อเศรษฐกิจในภาพรวม
  • ปัจจุบัน ธุรกิจกาสิโนเติบโตขึ้นมากในประเทศเอเชีย-แปซิฟิก และประเทศเพื่อนบ้านของไทยต่างให้ความสำคัญกับผลประโยชน์ของธุรกิจกาสิโน แต่ไทยยังจัดให้เป็นกิจกรรมที่ผิดกฎหมาย จึงมีเม็ดเงินจำนวนมากไหลออกไปต่างประเทศ
  • หากเปิดให้ดำเนินธุรกิจกาสิโนและการพนันรูปแบบต่าง ๆ เช่น หวยใต้ดิน โต๊ะพนันบอล สลากท้องถิ่น ฯลฯ ถูกกฎหมาย แล้วนำรายได้มาพัฒนาประเทศ ก็จะป้องกันการรั่วไหลของเงินจำนวนมากออกนอกประเทศได้ อีกทั้งการนำเงินรั่วไหล/เงินนอกระบบ เข้ามาอยู่มาระบบอย่างถูกต้อง จะทำให้รัฐสามารถเก็บภาษีได้เพิ่มเติม
  • ส.ส. ได้ยกตัวอย่างว่าจะนำเงินที่ได้จากเอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ หรือที่เรียกว่า “ภาษีบาป” มาใช้ทำประโยชน์ให้ประเทศ อาทิ ใช้หนี้สาธารณะของประเทศ, ลดภาษีน้ำมัน, สร้างหลักประกันคนเกษียณเดือนละ 3,000 บาท, ดูแลการศึกษาเยาวชน, แก้ปัญหาหนี้สินของประชาชน, แก้ปัญหาราคาพืชผลการเกษตรตกต่ำ, แก้ปัญหาการขาดทุนของโรงงานอุตสาหกรรม
  • นอกจากมิติเศรษฐกิจ ส.ส. ยังนำเสนอผลประโยชน์ในมิติสังคม เช่น ทำให้มีฐานข้อมูลของบ่อเกิดอาชญากรรม และได้ป้องกันการทุจริตในวงราชการ